Το Navratri (εννέα νύχτες) είναι μια ινδουιστική γιορτή που λαμβάνει χώρα κάθε φθινόπωρο και άνοιξη και τιμά την θηλυκή ενέργεια Shakti, τη Θεία Μητέρα και αποτελεί για τους Ινδούς μια ευκαιρία για πνευματική κάθαρση, καθοδήγηση και φώτιση. Φέτος γιορτάζεται από τις 6 ως τις 14 Απριλίου. Ο εορτασμός διαρκεί εννέα νύχτες και δέκα ημέρες. Κάθε νύχτα τιμάται ένα από τα εννέα πρόσωπα (ποιότητες) της θεάς Durga και ο θρίαμβος της έναντι του κακού. Η δέκατη μέρα είναι η μέρα της Νίκης.
Ο μύθος της πολεμίστριας θεάς Durga
Η Durga είναι ίσως η δημοφιλέστερη θεά στην Ινδία, το όνομα της σημαίνει Απόρθητο Κάστρο και είναι ταυτόχρονα αήττητη πολεμίστρια αλλά και στοργική, συμπονετική μητέρα. Συνήθως παρουσιάζεται καβάλα σε μια τίγρη ή σ’ ένα χρυσό λιοντάρι και είναι επιβλητική και πανέμορφη όπως αρμόζει σε μια θεά! Έχει κατάμαυρα μακριά, κυματιστά μαλλιά και σκούρα αμυγδαλωτά μάτια. Ένα κατακόκκινο σάρι καλύπτει το σφριγηλό της σώμα και πανέμορφα χρυσά κοσμήματα στολίζουν το λαιμό, τα χέρια και τα πόδια της. Φοράει ένα επιβλητικό στέμμα στο κεφάλι, σύμβολο της δύναμης και της υπεροχής της και παρουσιάζεται με οκτώ ή δέκα χέρια που κρατούν τα όπλα της δύναμης της. Κατά μια εκδοχή η Durga δημιουργήθηκε από τους άρρενες θεούς για να πολεμήσει τον δαίμονα Mahishasura. Ανίσχυροι οι θεοί μπροστά στον δαίμονα που διαρκώς κέρδιζε στις μάχες συγκέντρωσαν τις δυνάμεις τους και εκπέμποντας φως από το τρίτο μάτι τους δημιούργησαν την θεά. Την όπλισαν με τις δυνάμεις τους και την έστειλαν στη μάχη για να σώσει τον κόσμο από την κυριαρχία του μεγάλου δαίμονα. Αλλά σήμερα θα ασχοληθούμε με μια άλλη μεγάλη μάχη της θεάς…
Η μάχη εναντίον των αδερφών Shumbha και Nishumbha
Μια φορά κι έναν καιρό, στην αρχή του κόσμου, αλλά ίσως όχι και τόσο παλιά, ίσως και σήμερα ο μύθος μας αρχίζει… Κι ο μύθος αφορά τι άλλο; Την αιώνια μάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό, που στην ιστορία μας το καλό αντιπροσωπεύεται από τους θεούς (devas) και το κακό από τους δαίμονες (asuras). Οι devas είναι φωτεινά όντα που με όπλο την αγάπη εργάζονται για το καλό και την προστασία της ανθρωπότητας ενώ οι asuras είναι κι εκείνοι φωτεινά όντα, που έχουν αποκτήσει τις δυνάμεις τους με αυστηρές πειθαρχίες και προσευχές αλλά με σκοπό να αποκτήσουν δύναμη, πλούτο και κυριαρχία..
Προσεύχεσαι για πλούτο ή από αγάπη;
Έτσι και τα δύο αδέρφια ο Shumbha και Nishumbha επιδίδονται σε αυστηρές πειθαρχίες, στέκονται στο ένα πόδι ανάμεσα σε πέντε φωτιές με τα χέρια υψωμένα στον ουρανό και κρατώντας την αναπνοή τους για χιλιετίες κι έτσι καταφέρουν να αποσπάσουν την υπόσχεση από τον θεό Μπράχμα ότι θα είναι αήττητοι από θεούς κι ανθρώπους! Ο Μπράχμα δεν μπορεί να αρνηθεί (γιατί κάθε προσπάθεια αμείβεται) αλλά τους ζητά να διαλέξουν ένα είδος από το οποίο θα μπορούν να ηττηθούν. Εκείνοι μη γνωρίζοντας καμιά γυναίκα ικανή να τους νικήσει στη μάχη, επιλέγουν (για κακή τους τύχη) τη γυναίκα. Έτσι τα χρόνια περνάνε και οι δαίμονες απλώνουν την κυριαρχία τους και στους τρεις κόσμους. Δολοπλοκίες, απληστία, κακία, εγωισμός, πόλεμοι, ρατσισμός, δυστυχία, τρομοκρατία, παρακμή, λαγνεία και ακολασία κυριαρχούν στο κόσμο… Οι άνθρωποι ξεχνούν τα ήθη και τα έθιμα και δεν προσφέρουν πια θυσίες στους θεούς, το κακό κυριαρχεί παντού και η ανθρωπότητα κινδυνεύει να αφανιστεί. Οι θεοί χάνουν την μια μάχη μετά την άλλη ώσπου εμφανίζεται ένας σοφός και τους θυμίζει πως οι δαίμονες είναι αήττητοι από θεούς και ανθρώπους αλλά όχι όμως από μια θεά! Έτσι αποφασίζουν να επισκεφτούν την Μεγάλη Θεά στην κατοικία της ψηλά στο βουνό, εκεί που κρύβεται καθώς έχει ξεχαστεί κι από θεούς κι από ανθρώπους και με ύμνους και παρακάλια της ζητούν να εμφανιστεί και να σώσει την ανθρωπότητα από το κακό.
Η εμφάνιση της θεάς!
Εισακούγοντας τις ικεσίες των θεών η Durga εμφανίζεται έξω από το παλάτι των αδερφών Shumbha και Nishumbha. Ακαταμάχητα όμορφη και αισθησιακή, εκπέμποντας γύρω της ολόλαμπρο φως, καβάλα στο χρυσό λιοντάρι της, ποιος μπορεί να της αντισταθεί; Τα δυο αδέρφια λιγώνονται από την απόκοσμη ομορφιά της και την ζητούν σε γάμο! «Ευχαρίστως!» λέει ή θεά, «αλλά ξέρετε όταν ήμουν μικρή έκανα έναν ανόητο όρκο και πρέπει να τον τηρήσω!» «Ορκίστηκα να παντρευτώ αυτόν που θα με νικήσει στη μάχη!» Κρατώντας τα γέλια τους τα δυο αδέρφια της διαμηνύουν πως δεν πολεμάνε με γυναίκες. «Ας είναι!» λέει εκείνη τραβώντας στο σπαθί της από το θηκάρι του και με μια κίνηση απαλή σαν του φτερού σκοτώνει την υπασπιστή τους. Στις ώρες που ακολουθούν τα δυο αδέρφια στέλνουν ένα μικρό στρατό, μετά έναν μεγαλύτερο και μετά έναν ακόμα πιο μεγάλο μέχρι που συνειδητοποιούν πως ή θα πολεμήσουν την θεά ή θα χαθούν!
Η γέννηση της θεάς Kali
Στέλνουν τους καλύτερους στρατηγούς τους, τον Chanda και Munda και τον πιο φοβερό στρατό τους να πολεμήσει την θεά, ακολουθεί μια τρομερή μάχη και τότε από το τρίτο μάτι της θεάς ξεπετιέται ή θεά Kali, ρίχνεται με μένος στη μάχη και κόβει τα κεφάλια των Chanda και Munda. Όμως η μάχη δεν τελειώνει εδώ, καθώς οι δαίμονες μη θέλοντας να παραδώσουν τα όπλα στέλνουν τον πιο τρομερό στρατό τους, τους Raktabijas που το όνομα τους σημαίνει «σταγόνα αίματος». Καθώς η θεά τους διαπερνά με το σπαθί της, για κάθε σταγόνα αίματος που κυλά στη γη, ξεφυτρώνει ένας καινούργιος δαίμονας, η θεά συνεχίζει να τους αποκεφαλίζει αλλά στη θέση τους ξεφυτρώνουν συνέχεια καινούργιοι ακούραστοι δαίμονες. Βλέπετε
το εγώ δεν παραδίδεται και τόσο εύκολα… εκεί που νομίζεις ότι το έχεις νικήσει, βρίσκει τρόπο να ξεφυτρώσει από την γωνία, αλλάζει συνέχεια μορφή για να σε ξεγελάσει κι όσο το πολεμάς τόσο θεριεύει και μάχεται…
Οι αναρίθμητες όψεις τις θεάς
Τότε η θεά Durga βγάζει μια φοβερή ιαχή και από το στήθος της ξεπετάγονται πανέμορφες οπλισμένες θεές! Η Indrani πάνω σε έναν ελέφαντα, η Saraswati πάνω σε έναν κύκνο, η Vaishnavi, η Tara, η Chinnamasta, η Bhairavi και ανάμεσα τους η θεά Kali που αρχίζει να γλύφει το αίμα των Raktabijas καθώς τους αποκεφαλίζει ώστε να μη πέσει σταγόνα τους στη γη. Μέσα σε λίγη ώρα ο τρομερός στρατός έχει αφανιστεί και μένουν μόνο τα δυο αδέρφια ο Shumbha και Nishumbha. Πρώτος πέφτει Nishumbha και μετά έρχεται η σειρά του Shumbha. «Είπες ότι θα μας πολεμούσες μόνη σου αλλά βλέπω μια ολόκληρη στρατιά από θεές! Μας κορόιδεψες!» της λέει για να κερδίσει χρόνο. «Ανόητε! Όλες αυτές οι θεές δεν είναι παρά όψεις του Εαυτού μου!» Με μια κίνηση μάζεψε τις θεές μέσα στο στήθος της και όρμησε κατά του τελευταίου δαίμονα. Πάλεψαν σε γη και
ουρανό ώσπου ο δαίμονας έπεσε αιμόφυρτος στη γη. Καθώς πέθαινε μια συλλαβή ακούστηκε από τα χείλη του: «Ma! Ma!» που σημαίνει θεϊκή μητέρα!
«Aum Dum Durgaye Namaha!»
