Το τέταρτο στη σειρά από τα yamas(ηθικοί περιορισμοί) και ίσως ένα από τα πιο παρεξηγημένα και πολυσυζητημένα στην εποχή μας… Μπορώ, ρωτούν πολλοί ασκούμενοι της γιόγκα, να εφαρμόσω αυτή την ποιότητα στην ζωή μου στον σύγχρονο κόσμο; Η κοινή εσφαλμένη αντίληψη, ότι η Brahmacharya αφορά μόνο την αγαμία, σημαίνει ότι συχνά παραβλέπεται, ή ότι θεωρείται άσχετη στη σύγχρονη κουλτούρα μας. Ο όρος brahmacharya μερικές φορές ταυτίζεται με την αγαμία, αλλά ενώ η διατήρηση της ζωτικής ενέργειας μέσω της διαχείρισης της σεξουαλικής δραστηριότητας αποτελεί μέρος της brahmacharya, αυτή είναι μια στενή άποψη της πρακτικής.
Ας το πάρουμε όμως από την αρχή.
Brahmacharya ετυμολογικά σημαίνει: charya-συμβατή συμπεριφορά με το Brahma(το Θεϊκό, την Απόλυτη Αλήθεια, την καθαρή Συνείδηση), ή σε πιο ελεύθερη μετάφραση “περπατώντας με την Θεϊκή συνειδητότητα”. Στην πολύ παραδοσιακή της έννοια αναφέρεται στην αγαμία, στην αγνότητα, δηλαδή στην αποχή από το σεξ, ή σε ένα άλλο πλαίσιο στην πίστη στον γάμο.
Στην Ινδία η ζωή ενός άντρα χωρίζεται σε 4 στάδια(ashrama) με πρώτο τον brahmachary ο οποίος είναι μέχρι τα 25 και αναφέρεται στην ζωή του μαθητή, που σε αυτή τη φάση η ενασχόληση του θα πρέπει να είναι με τις σπουδές του και όχι με την σεξουαλική επιθυμία, τα άλλα 3 στάδια είναι grihastha(25-50 ενασχόληση με την οικογένεια), vanaprastha(50-75 μοίρασμα με τον κόσμο, διδασκαλία), sannyasa(75-τέλος απάρνηση. ησυχία, χρόνο για εσωτερικότητα και διαλογισμό).
Στην γιόγκικη φιλοσοφία λέγεται ότι η σεξουαλική ενέργεια που σπαταλάτε μπορεί να μεταμορφωθεί και να χρησιμοποιηθεί για ανώτερους πνευματικούς σκοπούς. H διατήρηση της σεξουαλική ενέργειας, μετατρέπεται σε μια λεπτή ενέργεια που ονομάζεται «ojas». Αυτή μπορεί να τονώσει όλη την προσωπικότητα, να δημιουργήσει νέους νευρώνες, να βελτιώσει την εγκεφαλική δύναμη και να ηρεμήσει το μυαλό. Το Ojas, όταν συντηρείται, δημιουργεί ‘tejas’ δηλαδή την αύρα ή τη λάμψη. Η ικανότητα να διατηρήσεις και να μπορείς να μεταμορφώσεις αυτή την ενέργεια είναι το κλειδί. Σε αντίθετη περίπτωση αν η σεξουαλική ενέργεια απλά καταπιεστεί αυτό μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνο.
Στην σούτρα 2.38 από τo κείμενο Γιόγκα Σούτρας του Πατάντζαλι λέει:
ब्रह्मचर्यप्रतिष्ठायां वीर्यलाभः॥३८॥
brahmacharya pratisthayam virya labhah
- brahmacharya = Θεία Αγνότητα, ηρεμία/αποχή, αγνότητα, σεξουαλική αυτοσυγκράτηση, συνεχής παρουσία με το Θείο
- pratisthayam = (sthaa= εγκαθιστώ) σταθερή εγκατάσταση, εγκαθίδρυση
- virya = ζωτικότητα, ενέργεια, σθένος
- labha = όφελος, κέρδος, κατάκτηση
Σε μία πιο ελεύθερη μετάφραση: Όταν το να βαδίζεις με την συνειδητοποίηση της υψηλότερης πραγματικότητας είναι σταθερά εδραιωμένο, τότε αποκτάται μεγάλη δύναμη, ικανότητα ή ζωτικότητα.
Στην Katha Upanishad, ο Κύριος του Θανάτου, Yamaraja, δίνει εντολή στον προχωρημένο μαθητή του Nachiketa να βρει πραγματική απόλαυση. Λέει: Γνωρίστε τον εαυτό σας να είναι ο αναβάτης. Το σώμα να είναι το άρμα. Ο buddhi, ή η διάνοια, να είναι ο καβαλάρης, και το manas, ή το χαμηλότερο μυαλό, να είναι τα ηνία. Οι indriyas ή οι αισθήσεις είναι τα άλογα και οι vishayas, τα αντικείμενα των αισθήσεων είναι το μονοπάτι στο οποίο τρέχουν.
Αυτός που είναι ενωμένος με τον εαυτό, τις αισθήσεις και το μυαλό ονομάζεται “Αυτός που Απολαμβάνει”. Κάποιος που έχει ένα απείθαρχο μυαλό και πάσχει από τις δραστηριότητες των ανεξέλεγκτων αισθήσεών του, ακριβώς όπως ένας καβαλάρης πάσχει από την οδήγηση ανεκπαίδευτων αλόγων. Εκείνος που έχει σωστή κατανόηση της brahmacharya και έχει πειθαρχημένο μυαλό απολαμβάνει το να έχει ελεγχόμενες αισθήσεις, ακριβώς όπως ένας καβαλάρης απολαμβάνει την οδήγηση εκπαιδευμένων αλόγων.
Με τον έλεγχο των αισθήσεων – με την άσκηση της brahmacharya – κάποιος ταξιδεύει στη συνείδηση του Θεού παρά στο μονοπάτι των αισθητικών αντικειμένων.
Η Brahmacharya στην ζωή μας
Σου έχει συμβεί να έχεις φάει τόσο πολύ που να αισθάνεσαι ότι δεν μπορείς να κουνηθείς; Αυτός ο δεύτερος καφές που ήπιες μήπως σου έχει δημιουργήσει μια ανησυχία; Μήπως συχνά ξενυχτάς χαζεύοντας στο instagram και δεν μπορείς να ξυπνήσεις το πρωί να πας στην δουλειά σου; Μήπως ταλαιπωρείσαι από κάποιο εφιάλτη από το θρίλερ που είδες;
Στον σύγχρονο κόσμο της αναζήτησης της συνεχόμενης απόλαυσης και ικανοποίησης των αισθήσεων που ζούμε, μπορεί να βιώνουμε την προσωρινή ευχαρίστηση συχνά αλλά αυτό μπορεί να μας βγάλει από την ισορροπία και να σπαταλήσει την ενέργεια μας. Η εγκράτεια στον κόσμο των αισθήσεων είναι ένα από τα σημαντικότερα καθήκοντα του ασκούμενου της γιόγκα και μας βοηθάει να αποκαταστήσουμε την γαλήνη και την αρμονία στο σώμα και το μυαλό μας.
Κυριολεκτικά, η brahmacharya μεταφράζεται ως “περπάτημα στη συνείδηση του Θεού”. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι στέλνει το μυαλό προς τα μέσα, ισορροπεί τις αισθήσεις και οδηγεί στην ελευθερία από τις εξαρτήσεις και τους πόθους. Οι γιόγκι μας λένε ότι όταν το μυαλό απελευθερώνεται από την κυριαρχία από τις αισθήσεις, οι αισθητικές απολαύσεις αντικαθίστανται από εσωτερική χαρά.
Η Brahmacharya ενθαρρύνει τη σωστή χρήση ενέργειας, οπότε αν τα ενεργειακά σου επίπεδα χτυπάνε κάποιο καμπανάκι αυτή τη στιγμή, σκέψου εάν τα καθημερινά σου καθήκοντα απορροφούν τη ζωτικότητά σου.
Θα μπορούσες να βρεις έναν τρόπο να περάσεις λίγα λεπτά την ημέρα για να σταματήσεις και να αναπνεύσεις και να βρεις λίγη ησυχία και γαλήνη; Παρατήρησε ποιες είναι οι ασχολίες που όταν τελειώνεις αισθάνεσαι κουρασμένος και άδειος, και αντίστροφα ποιες είναι αυτές που όταν τις ολοκληρώνεις είσαι γεμάτος ενέργεια. Παρατήρησε αν το φαγητό που τρως σε τρέφει πραγματικά. Αν η άσκηση που κάνεις σε αφήνει άδειο ή με ένα αίσθημα ευεξίας. Παρατήρησε αν με τους ανθρώπους που συναναστρέφεσαι σε ερωτικό, φιλικό ή ακόμα και επαγγελματικό επίπεδο σε τρέφουν και κάνεις και εσύ το ίδιο για αυτούς, αισθάνεσαι ότι υπάρχει ένας υγιής κύκλος, μία υγιής ροή ενέργειας μεταξύ σας.
Για να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας και να χρησιμοποιήσουμε σωστά την ενέργειά μας, πρέπει πρώτα απ ‘όλα να μπορούμε να ακούσουμε τι χρειάζεται το σώμα μας. Ποιες είναι λοιπόν οι συμπεριφορές που σε οδηγούν προς την μεγαλύτερη δύναμη σου, που σε βοηθούν να κάνεις τη σωστή χρήση της ενέργειάς σου, που σε οδηγούν προς την καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου;
Άκου το σώμα σου! Σκέψου πως θα κατευθύνεις την ενέργειά σου! Η μέρα μας είναι γεμάτη από επιθυμίες, είναι όμως αυτές οι επιθυμίες οι σωστές, ή απλά χάνω τον έλεγχο…
Στο Ματ.
Η πρακτική μας είναι γεμάτη από επιθυμίες, επιθυμούμε να είμαστε παρόντες, να κατακτήσουμε μία θέση, να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε τις επιθυμίες μας. Ποια από όλες όμως είναι αυτή η επιθυμία που πρέπει να ασχοληθώ στην πρακτική μου σήμερα. Αν η βαθύτερη επιθυμία μου είναι να βιώσω την αληθινή μου φύση, το να θέσω την πρόθεση μου στην αρχή της πρακτικής και να επιστρέφω σε αυτήν σε όλη την διάρκεια, μπορεί πραγματικά να με βοηθήσει να μείνω στο σωστό μονοπάτι.
Τα ανοίγματα ισχίων μπορούν να ενθαρρύνουν τις επιθυμίες μας να αναδυθούν με ασφάλεια. Ντροπή, ενοχή, κριτική είναι συναισθήματα που αποθηκεύονται στο 2ο τσάκρα. Η Eka Pada Rajakapotasana, ή η θέση του περιστεριού με το ένα πόδι είναι μία πολύ καλή θέση για να ξεμπλοκάρει την ενέργεια και να αρχίσει ξανά να κινείται, όπως επίσης και η κόμπρα ή Bhujangasana στην οποία μπορούμε να αισθανθούμε την ενέργεια από το 2ο τσάκρα γειωμένη στην γη να κινείται προς τα επάνω στο 4ο τσάκρα και να εκφράζεται ως αγάπη.
Τέλος, ένας περιπατητικός διαλογισμός είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να παρατηρούμε σιωπηλά τις επιθυμίες και τις σκέψεις μας καθώς μπαίνουν στο κεφάλι μας και να θυμόμαστε ότι με κάθε βήμα μπορούμε πραγματικά να επιλέξουμε να περπατήσουμε με τη Θεϊκή συνείδηση.
Namaste