Το Εισαγωγικό Chant της Ashtanga Yoga & Η Σημασία Του11 min read

Το chanting και η απαγγελία mantras έχει συνοδεύσει την πρακτική της γιόγκα για χιλιάδες χρόνια. Το Chanting είναι βέβαια τόσο η απαγγελία των πλούσιων δονητικών ήχων όσο και η ταυτόχρονη ακρόαση τους. Η συμπυκνωμένη απαγγελία του ήχου δονείται σε όλο τον άξονα του σώματος από το περίνεο μέχρι το κεφάλι, παρέχοντας πρόσβαση σε λεπτοφυείς & βαθιές αισθήσεις και συναισθήματα. Η βαθιά ακρόαση αναστέλλει την φυσική κίνηση του παρεκβατικού μυαλού και επιτρέπει την παρατήρηση των μοτίβων των αισθήσεων, των συναισθημάτων και της φαντασίας.

Η σούτρα 1.29 λέει ότι η επανάληψη των μάντρας αποτρέπει όλα τα εμπόδια (antarayas). Το chanting είναι ένα υπέροχο εργαλείο, μία πολύ όμορφη πρακτική η οποία ενεργοποιεί το Πνευμονογαστρικό Νεύρο που είναι συνδεδεμένο με το παρασυμπαθητικό σύστημα, το πνευμονογαστρικό νεύρο περνάει από τον εγκέφαλο, την γλώσσα, την καρδιά, τους πνεύμονες και το στομάχι. Σε περιόδους έντονου στρες ή δυσφορίας οπού η asana ή ο διαλογισμός δεν λειτουργούν, το chanting μπορεί να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις αυτές τις περιόδους.

Τα Chants έχουν έννοιες, τις οποίες πρέπει να στοχαστούμε. Ορισμένα εκφράζουν μια αλήθεια άμεσα, άλλα χρησιμοποιούν εικόνες, μεταφορές και μύθους, ενώ άλλα είναι σκόπιμα ελεύθερα από νόημα ή αναφορά σε οτιδήποτε, εκτός από το σύνολο της πραγματικότητας. Οι έννοιες έχουν σχεδιαστεί για να επιστρέψουν τον ασκούμενο στην άμεση εμπειρία της ηχητικής δόνησης, καθιστώντας την εμπειρία αυτού του ήχου και τελικά όλων των ήχων και όλων των μορφών και μοτίβων δόνησης ιερά.

Στην αρχή επαναλαμβάνεις τις φράσεις μηχανικά δίνοντας έμφαση στην δόνηση των συλλαβών, προχωρώντας στην πρακτική αρχίζεις να διαλογίζεσαι στο νόημα και όχι στο να μεταφράζεις τις λέξεις, γι’ αυτό και είναι καλύτερα να μην κάνεις την πρακτική στην μητρική σου γλώσσα. Αυτή η πρακτική αποτυπώνει το νόημα στον εγκέφαλο και βοηθάει στην κατανόηση. Καθώς κάθε chant έχει το δικό του νόημα, θα υπάρξουν διαφορετικά αποτελέσματα και γνώσεις που θα αποκτήσουμε ανάλογα με ποιο επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε.

Αυτό το chant γίνεται παραδοσιακά στην αρχή της πρακτικής της Ashtanga Vinyasa. Το πρώτο μέρος προέρχεται από τη Yoga Taravali. Το δεύτερο προέρχεται από ένα παλιό αφιέρωμα στον Patanjali (που λέγεται ότι είναι ο συνθέτης της Yoga Sutra) και είναι άγνωστης προέλευσης.

Om

vande gurūṇāṁ caraṇāravinde sandarśita svātma sukhāva bodhe |

niḥ-śreyase jaṅgali–kāyamāne saṁsāra hālāhala moha-śāntyai ||

ābāhu puruṣākāraṁ śankha – cakr – āsi dhāriṇam |

sahasra śirasaṁ śvetaṁ praṇamāmi patañjalim ||

Om

Μέρος 1

Υποκλίνομαι στα πόδια του λωτού του Υπέρτατου Δασκάλου/Γκουρού ο οποίος αποκαλύπτει την ευτυχία της αντίληψης/επίγνωσης του εαυτού/αγνής ύπαρξης που είναι πέρα από κάθε χαρά που έχουμε βιώσει: Όπου σαν τον ιατρό της ζούγκλας, εξαλείφει την αυταπάτη/πλάνη που προκαλείται από το δηλητηριώδες βότανο (Hala Hala) της διέπουσας ύπαρξης(Samsara).

Μέρος 2

Υποκλίνομαι ενώπιον του σοφού Patanjali, Που έχει χιλιάδες ακτινοβόλα, λευκά κεφάλια (όπως το θεϊκό φίδι, Ανάντα) και ο οποίος, μέχρι τα χέρια του, έχει πάρει τη μορφή ενός ανθρώπου κρατώντας ένα κοχύλι (θεϊκός ήχος), έναν τροχό (δίσκος φωτός ή άπειρος χρόνος) και ένα σπαθί (διάκριση).

Τώρα θα Διερευνήσουμε την Έννοια αυτού του Chant:

Συνοπτικά, αυτό το chant είναι ένας πολύχρωμος τρόπος για να πω ευχαριστώ στους ανθρώπους (δασκάλους και μαθητές) που έκαναν αυτή την πρακτική πριν από εμάς και επέτρεψαν αυτή την αρχαία πρακτική να επιβιώσει τόσα χιλιάδες χρόνια, ώστε να μπορέσουμε να βιώσουμε τα οφέλη της σήμερα. Είναι ένας τρόπος να βρούμε και πάλι ευγνωμοσύνη, ταπεινότητα και σεβασμό. Και φυσικά το chanting γενικά είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να συγκεντρώσουμε το μυαλό, κάτι που είναι πραγματικά χρήσιμο να έχουμε προτού να αρχίσουμε να κάνουμε την πρακτική μας.

Η απαγγελία αυτών των chants καθαρίζει την ενέργεια του χώρου που έχουμε επιλέξει να κάνουμε την πρακτική μας, καθώς βοηθάει στην προετοιμασία του νου, του σώματος και των συναισθημάτων για την σειρά που θα εξακολουθήσει. Αλλά αξίζει τον κόπο να εξερευνήσουμε το νόημα των λέξεων που χρησιμοποιούνται σε αυτά τα chants και την πραγματική σημασία τους.

Όπως με όλα τα chants είναι πολύ σημαντικό να το πείτε με την καρδιά σας. Αν βρεθείτε σε μια τάξη και δεν θέλετε να πείτε το chant αυτό είναι εντάξει. Είναι καλύτερο να σεβόσαστε, να είσαστε ειλικρινείς και να τιμάτε τον εαυτό σας και τις επιθυμίες σας παρά να προσπαθείτε να αναγκάσετε τον εαυτό σας να κάνει κάτι επειδή όλοι το κάνουν.

Η Έννοια του Πρώτου Μέρους:

vande gurūṇāṁ caraṇāravinde sandarśita svātma sukhāva bodhe |
niḥ-śreyase jaṅgali-kāyamāne saṁsāra hālāhala moha-śāntyai ||

Η λέξη Γκουρού δεν αναφέρεται σε ένα άτομο ή σε μια εξωτερική μορφή αλλά αναφέρεται στον γκουρού/υπέρτατο δάσκαλο που κατοικεί μέσα μας.

Ο παραδοσιακός τρόπος να υποκλιθείς σε κάποιον υψηλότερης θέσης (π.χ. γκουρού) στον ινδικό πολιτισμό είναι να ξαπλώσεις μπρούμυτα εντελώς στο πάτωμα με το κεφάλι να βλέπει τα πόδια του. Αυτό γίνεται αρχικά σαν μια μορφή σεβασμού και ταπεινότητας, αλλά και επειδή στην κορυφή του κεφαλιού υπάρχει το 7ο τσάκρα από το οποίο λαμβάνουμε ενέργεια.

Επίσης στα πόδια υπάρχουν οι έξοδοι του Ida & Pindala, τα δύο κύρια nadis (ενεργειακά κανάλια). Έτσι μέσω αυτής της μεταφορικής πράξης ελπίζουμε να λάβουμε μέρος της ενέργειας ή της γνώσης του γκουρού, προκειμένου να μας βοηθήσει να εξαλείψουμε την άγνοια και την ψευδαίσθηση.

Μια ωραία μεταφορά είναι ότι προσπαθούμε να δούμε την αντανάκλαση μας σε έναν σκονισμένο καθρέφτη και χρησιμοποιώντας τη σοφία του εσωτερικού γκουρού (σαν ξεσκονόπανο) καθαρίζουμε αργά αυτόν τον καθρέφτη. Στην αρχή η σκόνη είναι τόσο πυκνή και όταν προσπαθούμε να τον καθαρίσουμε, όλα μουτζουρώνουν, αλλά σιγά-σιγά μερικά από τα στρώματα σκόνης αφαιρούνται και είμαστε σε θέση να δούμε τμήματα ή ολόκληρο τον εαυτό μας/αγνή ύπαρξη το οποίο ξυπνά την ευτυχία.

Ο γκουρού περιγράφεται επίσης ως ιατρός της ζούγκλας (jaṅgali-kāyamāne) και ο λόγος γι ‘αυτό είναι επειδή οι γιόγκις στο παρελθόν συνήθιζαν να μένουν στη ζούγκλα στην απομόνωση και επίσης ενεργούσαν ως γιατροί για όποιον χρειαζόταν βοήθεια με την υγεία του. Σε αυτή την περίπτωση ο ιατρός της ζούγκλας/guru θα μας βοηθήσει να βρούμε τη θεραπεία για το Hala Hala & την Samsara.

Το δηλητήριο στο οποίο αναφέρεται το “Hala Hala” έχει τη δική του μικρή ιστορία/μύθο την οποία θα εξερευνήσουμε σε ένα άλλο άρθρο.

Εν συντομία το “Hala Hala” σημαίνει δηλητηριώδες βότανο αλλά επίσης το Hala σημαίνει και τροχός που γυρίζει, το Hala Hala είναι ένας τροχός που γυρίζει μέσα σε έναν άλλο τροχό, το οποίο είναι αυτό που κάνει το μυαλό μας.

Η Samsara προέρχεται από δύο λέξεις: Sara = ροή & Sam = μαζί. Όλα αυτά τα πράγματα που δημιουργούνται στο μυαλό μας από τις εμπειρίες μας ρέουν μαζί και κολλάνε μεταξύ τους (αφήνουν αποτυπώματα), σε μια μίζερη μάζα που ονομάζεται η (ανθρώπινη) υπόσταση/ύπαρξη μας ή υπό όρους εμπειρία, η νεύρωση μας, η ψύχωση μας, η νοημοσύνη μας.

Έτσι, το “Hala Hala” είναι το πρώτο πράγμα που εμφανίζεται στην πρακτική μας μόλις προσπαθήσουμε να δούμε τι συμβαίνει πραγματικά εδώ γύρω. Είναι όταν τελικά καθίσετε σε μία άνετη στάση και δείτε πώς πραγματικά αισθάνεστε, εάν απενεργοποιήσετε τον αισθητήρα του μυαλού σας που είναι σαν ένα πολύ προσεκτικό φίλτρο που δεν αφήνει την πραγματικότητα να εμφανιστεί στην οθόνη της αντίληψής μας, όταν πλέον δεν κρατάμε τόσο σφιχτά τις υποθέσεις μας για το τι είναι ο κόσμος ή ποιοι είμαστε και όταν δεν καταπνίγουμε/καταπιέζουμε τίποτα πια.

Και όταν απελευθερωθούν όλα τα παραπάνω, η εμπειρία είναι η αναπνοή σας, η οποία δεν θα είναι πολύ ευχάριστη, ίσως κόβεται, έχει δυσκολίες, με αμφιβολίες ως προς το λόγο που κάνεις πρακτική και τα συναισθήματα που ακολουθούν λόγο των συνειδητοποιήσεων που κάνουμε για τον εαυτό μας, αναδύεται με έναν τρόπο που αρχικά μοιάζει μίζερος ο οποίος είναι το “Hala Hala” ή αν επιστρέψουμε στη παραπάνω μεταφορά μας είναι ο μουντζουρωμένος καθρέφτης.

Έτσι, η διαδικασία της γιόγκα είναι να αποκαλύψει, έτσι ώστε τα πράγματα δεν υπερισχύουν το ένα από το άλλο μέσα από την άγνοια μας, έτσι το κάθε πράγμα μπορεί να λάμψει με την δική του φύση – ελεύθερο. Αυτή είναι η έννοια του “τα δύο πόδια του γκουρού διαλύουν την ψευδαίσθηση που έρχεται από το Hala Hala”.

Η Έννοια του Δεύτερου Μέρους:

ābāhu puruṣākāraṁ śankha – cakr – āsi dhāriṇam |
sahasra śirasaṁ śvetaṁ praṇamāmi patañjalim ||

Το δεύτερο chant πρόκειται για ένα prostrate chant(ένα chant υπόκλισης,ταπεινότητας, αγνού σεβασμού), στο οποίο πέρα από την επανάληψη των λέξεων πρέπει επίσης να οραματίζεστε τον εαυτό σας ως τη μορφή που περιγράφετε στο chant σας, στην περίπτωση αυτή τη μορφή του Patanjali.

Ο Patanjali αντιπροσωπεύει τη μορφή ενός φωτισμένου όντος, έτσι μέσω αυτού του chant προσπαθούμε να απορροφήσουμε αυτές τις ιδιότητες του Patanjali, αλλά επίσης προσπαθούμε να βρούμε ταπεινότητα πριν ξεκινήσουμε την πρακτική μας (το οποίο είναι συνηθισμένη επίδραση των περισσότερων prostrate chants).

Η μορφή του Patanjali σε αυτό το chant περιγράφεται ως ούτε την πλήρη μορφή φιδιού του ούτε την πλήρη ανθρώπινη μορφή του, αλλά ως ένα μείγμα των δύο που ονομάζεται Naga στην Ινδική Μυθολογία. (Ανθρώπινος κορμός με 4 χέρια, κάτω από την μέση ως φίδι και το κεφάλι ενός φιδιού)

Ο Patanjali είναι επίσης ο Ανάντα, το φίδι που αντιπροσωπεύει το άπειρο, που είναι ο λόγος που το chant λέει ότι έχει χιλιάδες κεφάλια. Ο λόγος που δεν λέει άπειρα κεφάλια είναι επειδή είναι πολύ δύσκολο να οραματιστούμε έναν αφηρημένο νούμερο όπως το άπειρο, αλλά λέει χιλιάδες που δίνει στο μυαλό μας κάτι εφικτό. Προσπαθώντας να οραματιστούμε χιλιάδες κεφάλια είναι σχεδόν αδύνατο αλλά δίνει το αποτέλεσμα του οραματισμού σε άπειρα κεφάλια. Το κάθε κεφάλι είναι λευκό και ακτινοβόλο σαν ένας λαμπερός ήλιος.

Έτσι, ο Patanjali στα 4 χέρια του κρατά 3 αντικείμενα ενώ το ένα χέρι παραμένει άδειο. Κάθε αντικείμενο έχει το δικό του νόημα και λόγο για να βρίσκεται εκεί, ενώ το 4ο χέρι είναι άδειο για να εκτελεί διάφορες μούντρες.

Στο ένα χέρι κρατά ένα κοχύλι που αντιπροσωπεύει τον θεϊκό ήχο και όλους τους κραδασμούς.

Στο άλλο χέρι κρατάει ένα σπαθί που χρησιμοποιείται για να διαχωρίσει τα πράγματα και αντιπροσωπεύει την διάκριση. Ο κύριος λόγος για το σπαθί είναι να κόβει τα κεφάλια των “δαιμόνων”, όπου ο κάθε “δαίμονας” αντιπροσωπεύει μια ποιότητα (π.χ. η άγνοια είναι ένας δαίμονας στην ινδική μυθολογία και ονομάζεται Apasmara).

Στην ινδική μυθολογία κάποιες θεότητες φορούν 52 κομμένα κεφάλια ως κολιέ (mundamala) που συμβολίζουν τα γράμματα του Σανσκριτικού αλφάβητου (52 συνολικά), υπάρχουν 52 κύριοι δαίμονες και αυτό συμβολίζει ότι έχουν εξοντωθεί. Έτσι, εξοντώνοντας αυτούς τους δαίμονες σημαίνει ότι κατακτήθηκε ο χρόνος και ο φόβος του θανάτου. Έτσι ο κάτοχος του mundamala θεωρείτε Sabda Brahman, ή Απόλυτη Πραγματικότητα αναγνωρισμένη ως Ήχος και ο πρωταρχικός ήχος της ιερής συλλαβής Om. Επίσης η mundamala αντιπροσωπεύει τους συνεχείς κύκλους δημιουργίας και καταστροφής της ανθρώπινης ύπαρξης.

Τέλος, στο τρίτο του χέρι κρατάει έναν τροχό (ή ένα δίσκο φωτός) που αντιπροσωπεύει τον άπειρο χρόνο και τη κυριαρχία του χρόνου. Ο χρόνος είναι το απόλυτο όπλο στην ινδική μυθολογία. Αυτός ο δίσκος χρησιμοποιείται ξανά με τον ίδιο τρόπο όπως το σπαθί, αλλά είναι πολύ ισχυρός και καθώς είναι ο κάτοχος αυτού δεν χρειάζεται να φοράει πλέον τη mundamala καθώς ο δίσκος σημαίνει επίσης ότι κατακτήθηκε ο χρόνος και ο φόβος του θανάτου.

Ashtanga Yoga Invocation Chant – Led by Gregor Maehle & Monica Gauci

(Featuring ModernYogi.gr – Anthony Charalampous & Marianna Thimiaki 🙂 )

Για να βοηθηθείτε στην διαδικασία εκμάθησης του πώς να προφέρετε αυτό το chant, μπορείτε να δοκιμάσετε να ακούτε το παρακάτω βίντεο και να επαναλαμβάνετε τις φράσεις δυνατά. Μετά από λίγο, συνιστούμε να ελαττώσετε την χρήση του βίντεο και να το προφέρετε μόνοι σας χρησιμοποιώντας τις δονήσεις στο κεφάλι σας σαν πληροφορία για το αν προφέρετε σωστά το chant (θα πρέπει να αισθανθείτε κάθε λέξη σε ολόκληρο τον εγκέφαλό σας). Μόλις έχετε μια βασική κατανόηση των δονήσεων και μπορείτε να θυμηθείτε το chant χωρίς βοηθήματα μπορείτε να συνεχίσετε στο τελευταίο στάδιο όπου διαλογίζεστε πάνω στο νόημα του ενώ το προφέρετε/τραγουδάτε.

Namaste

Αντώνης Χαραλάμπους

(Χρήση στοιχείων από ομιλίες τους Richard Freeman)